راز سفر دزدانه ترامپ به افغانستان

دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا پنج‌شنبه ۷ آذرماه در سفری از پیش اعلام نشده و تحت تدابیر شدید امنیتی وارد پایگاه نظامی بگرام در ۴۰ کیلومتری کابل شد. ترامپ علت حضورش را بازدید از سربازان آمریکایی حاضر در این پایگاه به مناسبت روز شکرگزاری اعلام کرد و پس از دو ساعت افغانستان را در میان سکوت خبری ترک کرد. نکته مهم در این سفر این بود که وی به صورت کاملاً مخفیانه و به‌اصطلاح دزدانه وارد افغانستان شد؛ اما ترامپ در سفر به افغانستان به دنبال چه بود؟

ترامپ به دنبال صلح با طالبان
یکی از مهم‌ترین اهداف سفر ترامپ را مذاکرات صلح طالبان اعلام کرده‌اند. ترامپ برای آنکه در حوزه سیاست خارجی پرونده‌ای مثبت داشته باشد، در یک سال گذشته سه پروژه را در دستور کار خود قرار داد؛ نخست مذاکره با کره شمالی و تلاش برای خلع سلاح هسته‌ای پیونگ‌یانگ، دوم مذاکره با طالبان و تلاش برای برقراری آتش‌بس با این گروه، سوم فشار بر ایران و تلاش برای به‌زانو درآوردن ایران و قبولاندن خواسته‌های واشنگتن به تهران. ترامپ در پروژه‌های اول و سوم راه به‌جایی نبرد و همین امر موجب شد تا تنها گزینه باقی‌مانده برای ترامپ صلح با طالبان باشد. ترامپ با گماردن زلمای خلیل زاد به‌عنوان نماینده ویژه خود در امور افغانستان، مذاکره با طالبان را آغاز کرد، اما سه ماه قبل و بعد از کشته شدن نظامیان آمریکایی در تحولات افغانستان، این مذاکرات را متوقف کرد. ترامپ برای تضمین موفقیت خود در انتخابات ۲۰۲۰ نیازمند یک نمره مثبت در کارنامه سیاست خارجی خود است لذا تلاش دارد تا مذاکره با طالبان را به سرانجام برساند. از همین رو بود که روز پنجشنبه به صورت اعلام نشده وارد افغانستان شد. ترامپ در سخنان خود در رابطه با آغاز مجدد مذاکرات صلح با طالبان گفت: «طالبان به دنبال توافق هستند، ما می‌گفتیم که باید آتش‌بس باشد، اما آن‌ها قبول نمی‌کردند. حالا آن‌ها هم قبول کرده‌اند که آتش‌بس باشد. ترامپ همچنین اعلام کرد که مذاکرات مجدد با طالبان آغازشده است.» در واقع ترامپ دو موضوع جدی را در رابطه با مذاکره با طالبان به صورت علنی بیان کرد:

 

۱-مذاکره مجدد با طالبان به صورت رسمی آغازشده در حالی که ترامپ دو ماه پیش دستور به توقف آن داده بود.
۲-گروه طالبان با آتش‌بس موافقت کرده است.
البته به‌راحتی می‌توان دید که رئیس‌جمهور آمریکا برای فریب افکار عمومی به‌ویژه فریب مردم آمریکا در آستانه انتخابات ۲۰۲۰ آشکارا دروغ می‌گوید. چراکه ادعا‌های وی در مورد موفقیت مذاکرات با طالبان با واقعیت‌ها همخوانی ندارد. روز جمعه ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی رسمی گروه طالبان در واکنش به سخنان ترامپ در بگرام اعلام کرد که هنوز برای صحبت در مورد آغاز مجدد مذاکرات میان این گروه و آمریکا زود است. از سوی دیگر، ترامپ در پایگاه بگرام اعلام کرد که طالبان با آتش‌بس موافقت کرده است. این مسئله هم با واقعیت‌ها همخوانی ندارد. ترامپ هفته گذشته هم‌زمان با تبادل زندانیان میان آمریکا و طالبان در گفتگوی تلفنی با اشرف غنی اعلام کرده بود که یکی از شروط اساسی آمریکا برای آغاز مجدد مذاکرات صلح، پذیرش آتش‌بس از سوی طالبان است. اعلام روز پنجشنبه ترامپ یعنی اینکه طالبان به صورت رسمی با شرط آتش‌بس موافقت کرده است، در حالی است که منابع نزدیک به دفتر سیاسی طالبان در قطر می‌گویند که طالبان همواره بر شروط قبلی خود اصرار دارد که یکی از اساسی‌ترین آن‌ها عدم آتش‌بس تا زمان خروج آخرین نظامی خارجی از افغانستان است.

فرار از استیضاح
یکی دیگر از اهداف سفر سرزده ترامپ به افغانستان را تلاش‌های وی برای فرار از استیضاح می‌دانند. ترامپ در پرونده معروف به اوکراین گیت مورد استیضاح قرارگرفته و مجلس نمایندگان نیز با این مسئله موافقت کرده و اکنون همه در انتظار رأی مجلس سنا هستند. ترامپ تلاش‌های زیادی کرده تا توجهات را از تمرکز بر این پرونده منحرف کند. «کنت کاتزمن» کارشناس بنیاد خاورمیانه در واشنگتن در مصاحبه با شبکه تلویزیونی الجزیره تأکید کرده، هدف دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از سفر به افغانستان، دور کردن نگاه‌ها از تحقیقات مربوط به استیضاح بود.
در حالی که آمریکا در ۱۸ سال گذشته نظامیان خود را در افغانستان مستقر کرده، اما حتی نتوانسته امنیت حداقلی ایجاد کند به‌طوری‌که حتی در هنگام سفر دزدانه ترامپ به افغانستان و پیش از رسیدن وی به افغانستان، نیرو‌های امنیتی تلفن همراه ترامپ را از وی گرفتند. این سفر در سکوت کامل خبری انجام شد و در حدود دو ساعت بعد از پایان آن، رسانه‌ها اقدام به انتشار خبر و تصاویر این سفر کردند. یکی از نکات مهم این سفر آن بود که آمریکا با وجود صرف هزینه‌های زیاد در افغانستان هنوز نمی‌تواند امنیت را برای عالی‌ترین مقام خود در سفر به این کشور تأمین کند.
از سوی دیگر، مقامات آمریکایی به دلیل جنایت‌های وحشتناکی که در افغانستان مرتکب شده‌اند، در افغانستان جایگاهی ندارند. اقدام «اشرف غنی» رئیس‌جمهوری افغانستان، در روز پنجشنبه و حضور وی در پایگاه بگرام در کنار دونالد ترامپ موجب خشم مردم افغان شد. در همین رابطه خبرگزاری صدای افغان در گزارشی با عنوان «آقای ترامپ، اینجا ایالت پنجاه و یکم نیست!» نوشته است: «سفر سرزده ترامپ به افغانستان، به معنای آن است که او به این کشور به‌عنوان ایالت پنجاه و یکم آمریکا نگاه می‌کند تا کشوری مستقل که مردم دارد، دولت دارد، عضو سازمان ملل است و باید به شأن و جایگاه رسمی و مستقل آن احترام بگذارد.» ترامپ در پایگاه بگرام با اشرف غنی دیدار کرد که به اعتقاد بیشتر شخصیت‌های افغان سفری تحقیرآمیز برای افغانستانی‌ها و برخلاف عرف دیپلماتیک بوده است. کارشناسان امور بین‌الملل از سفر «دونالد ترامپ» به یک پایگاه نظامی در افغانستان و دیدار با اشرف غنی به‌شدت انتقاد کرده و این عمل وی را برای افغانستان تحقیرآمیز عنوان کرده‌اند.
در کل ترامپ در سفر به افغانستان به دنبال این بود تا در درجه اول، توجهات را از پرونده استیضاح خود دور کند و از سوی دیگر، روند مذاکره با طالبان را تسریع کند تا شاید بتواند برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ یک خوراک تبلیغانی تهیه کند.